ЭКОНОМИКА
2 мүнөт окуу
Түркиянын экономикасы акыркы 22 жыл ичинде кандай өзгөрүүлөргө учурады?
Соода министрлиги глобалдык кризистерге карабастан Түркиянын «үзгүлтүксүз өсүү ийгилигинин уланып жатканын» белгилеп, 390 миллиард долларлык экспорт максатына 2025-жылдын аягына чейин жетээрин билдирди.
Түркиянын экономикасы акыркы 22 жыл ичинде кандай өзгөрүүлөргө учурады?
Министрлик билдиргендей, Түркиянын жан башына туура келген улуттук кирешеси 2002-жылы 3608 доллардан 2025-жылдын биринчи кварталынын аягында 15971 долларга чейин өскөн. / AA
14 Август 2025

Түркиянын экономикасы акыркы 22 жыл ичинде, Режеп Таййип Эрдоган премьер-министр, андан кийин президент болуп шайлангандан бери, түп-тамырынан өзгөрдү. Анын ички дүң продукциясы (ИДП) жылдык реалдуу өсүү темпи 5.3 пайызга жетип, 2025-жылдын экинчи чейрегинде $1.37 триллионго жетти.

2002-жылы Түркиянын ИДПсы $238 миллиардды түзгөн. Бул Эрдоган кызматка киришкенге бир жыл калганда болгон көрсөткүч. Ал эми 2024-жылы биринчи жолу $1 триллиондук чекти басып өттү, деп Соода министрлигинин билдирүүсүндө айтылат.

Эрдогандын $390 миллиарддык экспорттук максаты да ушул жылдын аягына чейин ишке ашары күтүлүүдө, ал эми өлкөнүн улуттук кирешеси $1.4 триллионго жетет деп болжолдонууда.

«Түркия акыркы он жыл ичинде OECD уюмунун эң тез өсүп жаткан экономикаларынын бири болуп калды», – деп билдирүүдө айтылат. «Эл аралык Валюта Фонду Түркиянын өсүү божомолун 2023-жылдын июль айындагы отчетунда 3 пайызга көтөрдү, ал эми глобалдык кризистерге карабастан, 19 чейрек катары менен токтобогон өсүү уланууда».

Министрликтин маалыматы боюнча, Түркиянын жан башына эсептелген улуттук кирешеси 2002-жылы $3608 болсо, 2025-жылдын биринчи чейрегинин аягында $15971ге жеткен.

ТийиштүүTRT Global - Türkiye’s tourism sector set to break record with $135 billion earnings in 2025

Ошол эле учурда, Түркиянын жылдык учурдагы эсептешүү дефицити 2023-жылдын май айындагы $55.1 миллиарддан 2024-жылдын аягында $10 миллиардга чейин азайган. Өлкөнүн товарлар жана кызмат көрсөтүүлөр экспорту $377 миллиардды түзүп, бул республика түзүлгөн 1923-жылдан берки эң жогорку көрсөткүч болуп калды.

Быйыл январь-июль айларында Түркиянын экспорту $156.4 миллиардга жетти, анын ичинен $67.8 миллиард Европа Биримдигине экспорттолгон – бул болсо 8.5 пайызга өсүү көрсөткүчү дегенди берет. Германия, Улуу Британия, АКШ, Италия жана Ирак жылдын алгачкы алты айында Түркиянын экспортунун эң ири алуучулары болуп калды.

Ошол эле учурда, Түркиянын кызмат көрсөтүү секторундагы соода профицити өткөн жылы $62 миллиардга жетип, дүйнөдө бешинчи орунду ээлеген.

«115 жогорку деңгээлдеги байланыш жана 37 глобалдык жолугушуу өткөрүлдү, ал эми Түрк Мамлекеттер Уюму, Европа Биримдиги, Африка Биримдиги, Ислам Кызматташтык Уюму, Экономикалык Кызматташтык жана Өнүктүрүү Уюму жана Балкан өлкөлөрү менен соода кызматташтыгы жана инвестиция боюнча жаңы демилгелер уланууда», – деп билдирүүдө айтылат.

Түркия ошондой эле алыскы өлкөлөргө экспортту $50 миллиардга жеткирүү максатында «Алыскы Өлкөлөр Стратегиясын» ишке ашырып жатат. Ал эми Ислам Кызматташтык Уюмуна мүчө өлкөлөргө экспортту көбөйтүү демилгеси Түркиянын жалпы экспортунда ИКУ өлкөлөрүнүн үлүшүн 30 пайызга жеткирүүгө багытталган.

ТийиштүүTRT Global - Türkiye aims for over $2B in exports to Syria after new trade accord

Иликте
Түркия биринчи жарым жылда 6,3 миллиард доллар тике чет өлкөлүк инвестицияларды тартты
Орусия Казакстандын биринчи атомдук электр станциясынын курулушун баштады
Трамптын тарифтери Индиянын кийим-кечелерди экспорттоосуна таасир этти
АКШ эки кытай жаранын жасалма интеллект чипинин экспорту боюнча кармады
Aselsan жылдын биринчи жарымында рекорддук 1,3 миллиард долларлык экспорт келишимине кол койду
«Дүйнө желим кризисинде»: Изилдөө жылына $1,5 триллион саламаттыкка зыян келтирээрин эскертет
Түркия менен Ливия тоо-кен, энергетика жана инфраструктура тармактарында келишимге кол коюшту
Кытайдын экспорту АКШ менен тарифтик макулдашуудан кийин өстү
Биткоин АКШдагы реформа шыбышынын таасиринен биринчи жолу 120000 доллардан ашты
Трамп Мексика менен Евробиримдик 1-августтан тарта 30 пайыздык тарифтерге дуушар болорун айтты
Трамп 50% тарифтерди эскерткенден кийин жездин баасы рекорддук деңгээлге жетти
Samsung АКШдагы чип көйгөйлөрүнөн улам операциялык кирешенин кескин төмөндөшүн күтүп жатат
Экономикалык Кызматташтык Уюму аймактык кызматташтык үчүн жаңы максаттарды белгиледи
Президент Эрдоган Стамбулда Togg компаниясынын жаңы T10F моделин сынап көрдү
Түркия экспортто дагы бир ийгиликке жетишти
Эрдоган 2024-жылды экспорт боюнча рекордук жыл деп баалады, 2025-жылы да өсүш уланаарын убада кылды