Мьянмада шейшемби күнү катуу жер титирөөдөн каза тапкан 2,000ден ашуун адамды эскерүү үчүн бир мүнөттүк унчукпай туруу өткөрүлдү. Бул кырсык жолдорду бузуп, имараттарды кыйратып, ал тургай Бангкокко чейин таасирин тийгизген.

Жума күнү 7.7 баллдык жер титирөө болгонунан төрт күн өткөндөн кийин, Мьянмада көптөгөн адамдар кыйраган үйлөрүнө кайта албай же кийинки силкинүүлөрдөн коркуп, сыртта уктап жатышат.

Жергиликтүү убакыт боюнча саат 12:51:02де (0621 GMT) – жер титирөө болгон так убакытта – сиреналар жаңырып, өлкө токтоп, каза болгондорду эскерди.

1.7 миллион калкы бар Мандалай шаары эң катуу жабыркаган аймактардын бири болду. Шаардын эң чоң кыйроолорунун бири болгон Sky Villa турак жай комплексинин алдында куткаруучулар токтоп, колдорун артына коюп, урмат көрсөтүштү.

Расмийлер жана катышуучулар тосмолордун артында туруп, туугандары алысыраакта карап турушту. Сиреналар жаңырып, куткаруу чатырындагы бамбук таякка илинген Мьянманын желеги жарым ылдый түшүрүлгөн.

Бул эскерүү жума күнү башталган улуттук аза күтүү жумалыгынын бир бөлүгү болуп саналат. 6-апрелге чейин расмий имараттарда желектер жарым ылдый түшүрүлөт.

Жунта дүйшөмбү күнү 2,056 адам каза болгонун, 3,900дөн ашуун адам жаракат алганын жана 270 адам дайынсыз экенин билдирди. Коңшу Таиландда дагы 20 адам каза тапты.

Бирок, куткаруучулар байланыш үзүлгөн шаарларга жана айылдарга жеткен сайын, каза болгондордун саны дагы көбөйүшү мүмкүн.

1,000ден ашуун чет элдик куткаруучулар жардам көрсөтүү үчүн учуп келишти. Мамлекеттик маалымат каражаттарынын маалыматы боюнча, өлкө боюнча кыйраган имараттардан 650гө жакын адам аман-эсен чыгарылган.

Каза болгондордун арасында жума намазын окуп жатканда жер титирөөгө туш болгон 500гө жакын мусулман бар экенин Global New Light of Myanmar гезити жазды.

Мандалай шаарынын жүздөгөн тургундары төртүнчү түнү да сыртта укташты. Алардын үйлөрү кыйраган же кийинки силкинүүлөрдөн коркушкан.

“Мен өзүмдү коопсуз сезбейм. Үйүмдүн жанында алты-жети кабаттуу имараттар кыйшайып турат, алар капыстан кулап кетиши мүмкүн,” – деп билдирди саат оңдоочу Со Тин AFP агенттигине.

Кээ бирөөлөр чатырларда уктап жатышса, көпчүлүгү – анын ичинде ымыркайлар жана балдар – жолдун ортосунда жуурканга жатып, кыйраган имараттардан алыс болууга аракет кылышууда.

Шаар боюнча көп кабаттуу үйлөр кыйраган, буддисттик диний комплекстер талкаланып, мейманканалар урап калган.

Кээ бир имараттарда, мисалы, экзамен залынын бир бөлүгү урап, жүздөгөн монахтар жабыркаган. Жабыркагандардын буюмдары сыртта үстөлгө үйүлүп калган.

Өрт өчүрүүчү унаалар жана оор техникалар имараттын калдыктарынын жанында токтоп турган. Индиялык куткаруучулар кыйраган имараттын калдыктарында иштеп жатышты.

Кээ бир жерлерде ысыкта чирип жаткан денелердин жыты ачык сезилип жатканын индиялык офицер билдирди.

Мандалайдын чет жакасындагы крематорийде жүздөгөн денелер өрттөлүп, дагы көптөгөн денелер калдыктардан чыгарылып, кремацияга даярдалып жатат.

Жер титирөөгө чейин эле Мьянманын 50 миллион калкы 2021-жылы армия бийликти басып алгандан кийин башталган жарандык согуштан жабыркап жаткан. БУУнун маалыматы боюнча, согуштан улам 3.5 миллион адам жер которууга аргасыз болгон.

Жунта кырсыктан кийин колдон келген жардамды көрсөтүп жатканын айтса да, акыркы күндөрү аскерлердин оппозициялык куралдуу топторго абадан соккуларын улантып жатканы тууралуу маалыматтар бар.

БУУнун Мьянма боюнча атайын өкүлү Жули Бишоп дүйшөмбү күнү бардык тараптарды согуштук аракеттерди токтотууга жана жарандарды коргоого чакырды.

Жунта башчысы Мин Аунг Хлаинг чет элдик жардамга муктаж экенин билдирип, адатта чет өлкөлүк жардамдан баш тарткан саясатынан четтеди.

Жер титирөөдөн кийин Эл аралык Кызыл Крест жана Кызыл Жарым Ай коомдорунун федерациясы жабыркагандарга жардам берүү үчүн 100 миллион доллар чогултуу боюнча шашылыш кайрылуу жасады.

Бангкокто да, жер титирөөдөн жүздөгөн чакырым алыстыкта, 30 кабаттуу курулуп жаткан имарат кулап, 20 адам каза болгонун жергиликтүү бийлик билдирди.