ДҮЙНӨ
3 мүнөт окуу
Фейруздун уулу, ливандык композитор Зиад Рахбани 69 жашында дүйнөдөн кайтты
Ливаны музыкасынын мукамдуу үндөрүнүн бири катары кабыл алынган Рахбани джаздын таасири менен коштолгон саясий сатира менен отурукташкан күчкө каршы чыкты жана өзү менен өзү күрөшкөн бир өлкөнүн хаосун чагылдырды.
Фейруздун уулу, ливандык композитор Зиад Рахбани 69 жашында дүйнөдөн кайтты
/ AFP
27 Июль 2025

Ливандык көрөгөч композитор, драматург, пианист жана саясий провокатор Зиад Рахбани ишемби күнү 69 жашында көз жумганын мамлекет колдогон Улуттук маалымат агенттиги билдирди.

Рахбанинин өлүмү тууралуу кабарды атын атагысы келбеген тууганы тастыктады. Өлүмдүн себеби дароо айтылган жок.

1956 - жылы Бейрут жакындарындагы Антелиаста төрөлгөн Зиад легендардуу ливандык ырчы Фейруз жана белгилүү Рахбани бир туугандардан композитор Асси Рахбанинин тун уулу болгон.

Ал кичинекей кезинен эле өзгөчө таланттын белгилерин көрсөтүп, биринчи музыкалык чыгармасын 17 жашында жараткан. Искусство чөйрөсүндө чоңойгон Зиаддын жашоосун музыка, театр жана саясий аң-сезим түзгөн; бул элементтер анын карьерасын аныктаган негизги элементтер болгон.

Апасы Зиаддын айрым чыгармаларын аншлаг менен өткөн концерттерде аткарган жана ал Ливан фольклорун батыштын синкопиялары жана сөздөр менен жуурулуштурган.

Ливандын президенти Жозеф Аун Рахбанинин өлүмүн улуттук жоготуу катары сыпаттады жана аны "жөн эле сүрөтчү эмес, чыныгы интеллектуалдык жана маданий феномен" деп мүнөздөдү. Аун билдирүүсүндө Рахбанини «тирүү абийир, адилетсиздикке каршы козголоңчу үн жана эзилгендер тарткан азапты чагылдырган чынчыл күзгү» деп мүнөздөдү.

Президент Рахбанинин классикалык, джаз жана чыгыш музыкасын айкалыштырып, дүйнөлүк деңгээлге алып чыгып, «Ливандын маданий көрүнүшү үчүн жаңы терезелерди ачканын» баса белгиледи. "Зиад Ливанга ушунчалык кооздук жана урмат-сый алып келген Рахбани үй-бүлөсүнүн табигый уландысы болгон",-деп кошумчалады.

Тайманбас сынчы

Ата - энеси идеализм жана ностальгияга толгон Ливан музыкалык театрыныналтын доорун куруп жатканда, Рахбани сахнага сатира, саясий сын жана джаз таасирдүү болгон музыка менен чыкты. Бул чыгармалар Ливандын баш аламандыгын жана карама-каршылыктары менен ичиндеги согушту чагылдырган.

Анын 1974-жылы 17 жашында ойногон "Назл эл-Сурур" ("Бакыт мейманканасы") пьесасы таптык теңсиздик жана эзүү менен түзүлгөн коомду изилдеген. Бул тайманбас дебют менен Рахбани туруктуу теманы ачты: Ливан коому согуштан эле эмес, ошол эле учурда күч түзүмдөрүнөн да ажыраган.

“Беннесбех Лабокра Чоу?” (Эртең жөнүндө эмне айтууга болот?) аттуу чыгармасында жарандык согуштан кийин Бейрутта орундалбай калган кыялдар, коррупция жана абсурддук менен толгон көрүнүшкө жетеленген бир бар пианистти ойногон. Бул чыгарма Рахбанинин абдан таасирдүү музыкаларынан жана курч нализдеринин айрымдарын камтууда; булардын бири да белгилүү “Эртең дагы жакшы болот дешет бирок бүгүн эмне болот?”,- деген реплика эле.

Рахбани драматург гана эмес, композитор да болгон. Ал салттуу араб обондорун джаз, фанк жана классикалык таасирлер менен аралаштырып, заматта таанымал гибриддик үн жаратты.

Анын жандуу аткаруучусу легендарлуу эле; кааласа Бейруттун көп кырдуу району Хамрадагы түтүндүү клубдарда пианино чертсин, кааласа чоң масштабдагы спектаклдерде ойносун.

1970 - жылдардын акырлары жана 1980 - жылдарда Фейруз менен кызматташуулары, анын краьеринде караңгы жана саясий өңүттөгү бир мезгилди ачты. “Ouverture 83,” “Bala Wala Chi” (Эч нерсе жок), “Kifak Inta” (Сен кандайсың) сыяктуу ырлар Заиддин пессимисттик чыгармаларын жана лирикалык интроспекциясын чагылдырган.

Рахбани араб менен батыш маданияттарынын ортосундагы ажырымды музыка аркылуу жабууга аракет кылганы үчүн араб салтчылдары тарабынан сынга алынган.

Иликте
Түркия Конго Демократиялык Республикасы жана Руанда ортосундагы тынчтык келишимин кубаттады
Израиль күчтөрү Сириянын Кунейтра элет жерине жаңы кургактагы операция жүргүздү
Азиядагы селдерде каза болгондордун саны  1500дөн ашты
Тышкы иштер министри Фидан 23-Доха форумуна катышат
Путин менен Моди АКШнын кысымы күчөгөн учурда Нью-Делиде соода жана Украинадагы согушту талкуулашты
Түркия Кара деңиздеги кол салуулар боюнча Украинанын жана Орусиянын элчилерин чакыртты
"Эл аралык коомчулук аймактык туруктуулукту коркуткан Израилге каршы аракетке өтүшү керек"
Израилдик күчтөр оккупациядагы Батыш Шериада беш тарыхый экспонатты тартып алышты
Вьетнамда сел эки адамдын өмүрүн алып, ондогон жер көчкүлөр жүрдү
Газадагы ок атышпоого карабастан Израиль 2026-жылга коргонуу бюджетин 34 миллиард долларга көтөрдү
Бельгия өз аймагында жашаган 19 шектүү сириялык согуш кылмышкерин иликтеп жатат
АКШ саякаттоого тыюу салууну 30дан ашык өлкөгө кеңейтиши мүмкүн
Евровидение 2026 сынагындагы нааразычылык толкуну: Израилдин катышуусу нааразычылыкты жаратты
Петро: Колумбияны баңгизатка каршы күрөш шылтоосу менен коркутуп жатышат
Чыгыш Тынч океанда банги зат ташыганы айтылган кемеге жасалган кол салуусунда төрт киши каза болду