ДҮЙНӨ
2 мүнөт окуу
Геноцид сындоолоруна карабастан Израиль 14 миллиард долларлык коргонуу келишимдерине кол койду
Израилдин Газадагы кандуу кыргыны уланып жатканда, келишимдердин жарымынан көбү Европа өлкөлөрү менен түзүлдү.
Геноцид сындоолоруна карабастан Израиль 14 миллиард долларлык коргонуу келишимдерине кол койду
File/ Israel signs record $14 billion in defence deals despite Gaza genocide criticism / AFP
5 Июнь 2025

Израилдин Коргоо министрлиги Газада уланып жаткан геноцидден улам эл аралык айыптоолордун күчөгөнүнө карабастан, 2024-жылы 15 миллиард долларга жакын бир нече коргонуу келишимине кол коюлганын жарыялады.

Бул көрсөткүч рекорддук келишимге кол коюлган 2023-жылга салыштырмалуу 13 пайызга өстү жана дүйнө өлкөлөрү Израилдин палестиналыктарга кол салууларына жана блокадага алынган Газадагы гуманитардык апаатка нааразы болуп жаткан учурга туш келди.

Келишимдердин жарымынан көбү Европа өлкөлөрү менен, андан кийин Азия-Тынч океан аймагындагы өлкөлөр менен түзүлгөн. Трамп доорунда кол коюлган Абрахам келишимдеринин негизинде Израиль менен карым-катнаштарын нормалдаштырган араб өлкөлөрү менен да кээ бир келишимдерге кол коюлса, башка келишимдер Түндүк Америка, Африка жана Латын Америкасындагы өнөктөштөр менен түзүлгөн.

Коргоо министрлигинин билдирүүсүнө караганда, сатуунун дээрлик жарымы ракета, снаряд жана абадан коргонуу системалары үчүн болгон. Башка келишимдерге бронетехника, спутник технологиялары, кибер жана чалгындоо системалары кирет. Келишимдердин жарымынан көбүнүн ар биринин баасы 100 миллион доллардан ашканы кабарланууда.

Коргоо министри Исраэл Катц Хамас жетектеген 7-октябрдагы операциядан кийин башталган Газа чабуулуна токтолуп, рекорддук экспорт Израилдин согуш талаасындагы ишмердүүлүгүнүн “түз натыйжасы” деп айтты.

Израилдин Газадагы чабуулу аймактын чоң бөлүгүн урандыга айлантты. Газанын Саламаттыкты сактоо министрлигинин маалыматына караганда, 2023-жылдын октябрынан бери 54 миңден ашуун палестиналык, көбү аялдар жана балдар каза болду.

Эл аралык ок атышпоо чакырыктарына жана коомдук нааразылыктардын күчөшүнө карабастан Израиль өз чабуулдарын жана жардам көрсөтүүгө чектөөлөрдү улантып келет. Өткөн айда чектелген жардам жеткирүүлөргө уруксат берилгени менен, гуманитардык уюмдар бул сандын муктаждыктарды канааттандыруу үчүн жетишсиз экенин билдиришүүдө.

Геноцид учурунда курал сатуу

АКШнын Мамлекеттик департаменти президент Дональд Трамп кызматка киришкенден бери Израилге дээрлик 12 миллиард долларлык аскерий сатууну бекитти. Германия болсо 2023-жылдын октябрынан бери Израилге 550 миллион доллардан ашык курал экспорттоого уруксат бергенин жана Тель-Авивди курал менен камсыздоону улантарын билдирди.

Айрым өлкөлөр болсо Израиль менен коргонуу байланыштарын токтотуу боюнча кадамдарды жасашты. Испания шейшемби күнү Израиль менен байланышы бар компания менен танкка каршы ракета келишимин жокко чыгарганын жарыялады, ал эми Британия эркин соода сүйлөшүүлөрүн токтотту. Башка өлкөлөр да Израилдин аракеттерине жооп катары курал сатууну токтотууга чакырышты.

Иликте
Түркия Конго Демократиялык Республикасы жана Руанда ортосундагы тынчтык келишимин кубаттады
Израиль күчтөрү Сириянын Кунейтра элет жерине жаңы кургактагы операция жүргүздү
Азиядагы селдерде каза болгондордун саны  1500дөн ашты
Тышкы иштер министри Фидан 23-Доха форумуна катышат
Путин менен Моди АКШнын кысымы күчөгөн учурда Нью-Делиде соода жана Украинадагы согушту талкуулашты
Түркия Кара деңиздеги кол салуулар боюнча Украинанын жана Орусиянын элчилерин чакыртты
"Эл аралык коомчулук аймактык туруктуулукту коркуткан Израилге каршы аракетке өтүшү керек"
Израилдик күчтөр оккупациядагы Батыш Шериада беш тарыхый экспонатты тартып алышты
Вьетнамда сел эки адамдын өмүрүн алып, ондогон жер көчкүлөр жүрдү
Газадагы ок атышпоого карабастан Израиль 2026-жылга коргонуу бюджетин 34 миллиард долларга көтөрдү
Бельгия өз аймагында жашаган 19 шектүү сириялык согуш кылмышкерин иликтеп жатат
АКШ саякаттоого тыюу салууну 30дан ашык өлкөгө кеңейтиши мүмкүн
Евровидение 2026 сынагындагы нааразычылык толкуну: Израилдин катышуусу нааразычылыкты жаратты
Петро: Колумбияны баңгизатка каршы күрөш шылтоосу менен коркутуп жатышат
Чыгыш Тынч океанда банги зат ташыганы айтылган кемеге жасалган кол салуусунда төрт киши каза болду