ДҮЙНӨ
3 мүнөт окуу
IEA: ЖИ менен иштеген маалымат борборлору 2030-жылга чейин эки эсе көп энергия колдонот
АКШ, Европа жана Кытай учурда дата борборлорунун керектөөсүнүн 85% түзөт.
IEA: ЖИ менен иштеген маалымат борборлору 2030-жылга чейин эки эсе көп энергия колдонот
FILE PHOTO: Data centre power use will more than double by 2030 due to AI demand, posing new challenges for energy security and emissions, the IEA says. Last year, Google signed a deal to get electricity from small nuclear reactors to help power its part in the artificial intelligence race. / Reuters
10 Апрель 2025

Америка Кошмо Штаттары, Европа жана Кытай маалымат борборлорунда энергия керектөөнүн болжол менен 85% түзөт.

Эл аралык энергетика агенттиги (IEA) бейшемби күнү ЖИ (жасалма интеллект) тиркемелери менен шартталган маалымат борборлорунда электр энергиясын керектөө 2030-жылга чейин эки эсеге көбөйүп, энергетикалык коопсуздук жана CO2 эмиссиясынын максаттары үчүн жаңы кыйынчылыктарды жаратат.

Жасалма интеллекттин энергияга тийгизген таасири жөнүндөгү биринчи отчетунда IEA да жасалма интеллект электр энергиясын натыйжалуу өндүрүү жана керектөө үчүн мүмкүнчүлүктөрдү камсыз кыла аларын билдирди. Маалымат борборлорундагы керектөө 2024-жылы дүйнөлүк электр энергиясын керектөөнүн болжол менен 1,5% түзөт деп күтүлгөн, бирок бул акыркы беш жылда жыл сайын 12%га өстү.

Генеративдик ЖИ массалык маалымат базаларында топтолгон маалыматты иштетүү үчүн эбегейсиз эсептөө күчүн талап кылат. Америка Кошмо Штаттары, Европа жана Кытай учурда маалымат борборунун энергиясын керектөөнүн болжол менен 85% түзөт. Чоң технологиялык компаниялар энергияга болгон муктаждыгын түшүнө башташты.

Өткөн жылы Google жасалма интеллект жарышындагы үлүшүн көбөйтүү үчүн чакан өзөктүк реакторлорду иштетүү боюнча келишимге кол койгон.

 Microsoft 1979-жылы Америкадагы эң ири өзөктүк кырсык болгон Три Мил аралындагы жаңы реакторлордун энергиясын колдонот. Амазон дагы өткөн жылы өзөктүк энергияны өзүнүн маалымат борборлору үчүн колдонуу боюнча келишимге кол койгон. Акыркы отчетко ылайык, азыркы темп менен маалымат борборлору 2030-жылга чейин глобалдык энергиянын болжол менен 3% керектейт.

IEA маалыматы боюнча, маалымат борборлорунун электр энергиясын керектөө 2030-жылга чейин 945 терават саатка (ТВт) жетет. «Бул Япониянын бүгүнкү күндөгү электр энергиясынын жалпы керектөөсүнөн бир аз көбүрөөк», деп айтылат маалыматта.

Жасалма интеллект башка санариптик кызматтарга суроо-талаптын өсүшү менен бирге бул өсүштүн негизги кыймылдаткычы болуп калууда.

Отчетто 100 мегаватттык маалымат борборунун 100 миң үй-бүлөнү энергия менен камсыз кылуу үчүн жетиштүү күч колдоно аларына көңүл бурулду. Бирок учурда курулуп жаткан жаңы маалымат борборлору эки миллионго чейин үй-бүлө үчүн электр энергиясын колдоно ала турганы баса белгиленди.

Парижде жайгашкан энергетикалык саясат боюнча консультациялык топ "жасалма интеллект жакынкы он жылдыкта энергетика секторун трансформациялоо мүмкүнчүлүгүнө ээ, бул дүйнө жүзү боюнча маалымат борборлорунун электр энергиясына болгон суроо-талаптын көбөйүшүн шарттайт, ошол эле учурда чыгымдарды төмөндөтүү, атаандаштыкка жөндөмдүүлүктү жогорулатуу жана эмиссияларды азайтуу үчүн олуттуу мүмкүнчүлүктөрдү ачат" деп билдирди.

Жасалма интеллект тармагында Кытайдан алдыда калуу үмүтү менен АКШнын президенти Дональд Трамп электр энергиясын өндүрүүнү көбөйтүү милдетин алган «Улуттук энергетикалык эгемендүүлүк кеңешинин» түзүлүшү демилгесин көтөрдү.

Көмүр учурда маалымат борборлорун иштетүү үчүн зарыл болгон энергиянын 30 пайызга жакынын камсыздайт, бирок кайра жаралуучу булактар ​​жана жаратылыш газы алардын үлүшүн төмөндөтүп, негизги рыноктордо жеткиликтүүлүгүн жогорулатат.

IEA маалымат борборлорунун өсүшү электр энергиясын керектөө менен байланышкан көмүртектин эмиссиясын сөзсүз түрдө көбөйтүп, бүгүнкү күндө 180 миллион тонна СО2ден 2035-жылга чейин 300 миллион тоннага чейин көбөйөт деп билдирди. Бул 2024-жылы болжолдонгон 41,6 миллиард тонна дүйнөлүк эмиссиянын минималдуу үлүшү бойдон калууда.

Иликте
Түркия Конго Демократиялык Республикасы жана Руанда ортосундагы тынчтык келишимин кубаттады
Израиль күчтөрү Сириянын Кунейтра элет жерине жаңы кургактагы операция жүргүздү
Азиядагы селдерде каза болгондордун саны  1500дөн ашты
Тышкы иштер министри Фидан 23-Доха форумуна катышат
Путин менен Моди АКШнын кысымы күчөгөн учурда Нью-Делиде соода жана Украинадагы согушту талкуулашты
Түркия Кара деңиздеги кол салуулар боюнча Украинанын жана Орусиянын элчилерин чакыртты
"Эл аралык коомчулук аймактык туруктуулукту коркуткан Израилге каршы аракетке өтүшү керек"
Израилдик күчтөр оккупациядагы Батыш Шериада беш тарыхый экспонатты тартып алышты
Вьетнамда сел эки адамдын өмүрүн алып, ондогон жер көчкүлөр жүрдү
Газадагы ок атышпоого карабастан Израиль 2026-жылга коргонуу бюджетин 34 миллиард долларга көтөрдү
Бельгия өз аймагында жашаган 19 шектүү сириялык согуш кылмышкерин иликтеп жатат
АКШ саякаттоого тыюу салууну 30дан ашык өлкөгө кеңейтиши мүмкүн
Евровидение 2026 сынагындагы нааразычылык толкуну: Израилдин катышуусу нааразычылыкты жаратты
Петро: Колумбияны баңгизатка каршы күрөш шылтоосу менен коркутуп жатышат
Чыгыш Тынч океанда банги зат ташыганы айтылган кемеге жасалган кол салуусунда төрт киши каза болду