ДҮЙНӨ
2 мүнөт окуу
Кытай астронавттары АКШ менен жарыш кызуу жүрүп жаткан маалда Тянгонг станциясына барууга даяр
Акыркы жылдары Кытайдын космостук программасына миллиарддаган долларлар сарпталды.
Кытай астронавттары АКШ менен жарыш кызуу жүрүп жаткан маалда Тянгонг станциясына барууга даяр
Astronauts for the Shenzhou-20 mission at Jiuquan Satellite Launch Centre. / Reuters
24 Апрель 2025

Кытай бейшемби күнү өзүнүн космос станциясына жаңы астронавттар тобун жөнөтөт. Бул өлкөнүн АКШнын космостогу үстөмдүгүнө атаандаш болуу максатына карай жасаган маанилүү кадамы катары каралууда.

Акыркы жылдары Пекин Кытайдын төрагасы Си Цзиньпиндин кытай элинин “космостук кыялы” деп атаган максатына жетүү үчүн космостук программасына миллиарддаган доллар жумшады.

Дүйнөнүн экинчи чоң экономикасы 2030-жылга чейин Айга адам башкарган миссиясын жөнөтүүнү жана кийинчерээк анын бетинде база курууну пландап жатат. Бейшемби күнү Шенчжоу-20 миссиясынын үч астронавттан турган экипажы өлкөнүн өзү курган Тяньгун космос станциясына жетиши менен кезектеги маанилүү кадамды жасайт.

Эркектерден турган топ саат 17:17де (GMT боюнча 09:17) өлкөнүн түндүк-батышындагы чөлдө жайгашкан Цзюцюань спутниктик учуруу борборунан учурулат. Миссиянын жетекчиси 46 жаштагы мурдагы истребитель учкучу жана тажрыйбалуу космос изилдөөчүсү Чен Донг. Чен 2022-жылы орбитада 200 күндөн ашык убакыт өткөргөн биринчи кытайлык астронавт болуп калды.

Команданын калган эки мүчөсү 40 жаштагы мурдагы аба күчтөрүнүн учкучу Чен Чжунруи жана 35 жаштагы мурдагы космостук технология инженери Ван Цзе. Эки космонавт тең биринчи жолу космоско чыгышат.

“Бүгүн мен космоско учуу кыялымды ишке ашыруунун алдында турам”, – деди Чэнь Чжунжуй шаршемби күнү астронавттарды коомчулукка тааныштыруу үчүн уюштурулган маалымат жыйынында.

Экипаж Тяньгунда алты ай бою физика жана жашоо илимдери боюнча эксперименттерди жүргүзүп, космостук калдыктарга каршы коргоочу жабдууларды орнотушат. Биринчи жолу алар планарияларды – кайра жаралуу жөндөмдүүлүгү менен белгилүү болгон жалпак курттарды станцияга алып барышат. Ошондой эле, команда космостук сейилдөөлөрдү жүргүзүп, запастарды толуктап, структураны жалпы тейлөө иштерин аткарат. Учурда Тяньгунда иштеп жаткан үч астронавт 29-апрелде Жерге кайтып келишет.

‘Асман сарайы’

Шаршемби күнү түштөн кийин өкмөттүк экскурсия учурунда AFP агенттигинин журналисттери көк түстөгү учуруу мунарасында жайгашкан ракетаны көрүштү. Анын айланасында кызыл желектер илинип, көк комбинезон кийген жумушчулар учуруу алдындагы акыркы текшерүүлөрдү жүргүзүп жатышкан.

Кытайдын космос программасы адамдарды орбитага чыгарган үчүнчү программа болуп саналат жана ал Марс менен Айга роботтук роверлерди кондуруп, АКШ жана Орусия сыяктуу дүйнөдөгү эң тажрыйбалуу космостук державалар менен теңтайлашууга аракет кылууда. Ар алты ай сайын үч астронавттан турган топтор менен иштеген Тяньгун – кытай тилинен которгондо “асман сарайы” дегенди билдирет жана бул программанын эң чоң жетишкендиги.

Кытай 2011-жылдан бери Эл аралык космос станциясынан четтетилген, анткени АКШ NASAны Пекин менен кызматташууга тыюу салган. Ошондон бери Кытай башка өлкөлөрдү өзүнүн космос программасына тартууга аракет кылып келет жана февраль айында Пакистан менен келишим түзүп, Тяньгунга биринчи чет элдик астронавтты жөнөтүүнү макулдашкан.

Бул процесстин бир бөлүгү катары, "эки пакистандык астронавт тандалып, Кытайга окууга барат", - деп шаршемби күнү CMSA тастыктады.

Иликте
Түркия Конго Демократиялык Республикасы жана Руанда ортосундагы тынчтык келишимин кубаттады
Израиль күчтөрү Сириянын Кунейтра элет жерине жаңы кургактагы операция жүргүздү
Азиядагы селдерде каза болгондордун саны  1500дөн ашты
Тышкы иштер министри Фидан 23-Доха форумуна катышат
Путин менен Моди АКШнын кысымы күчөгөн учурда Нью-Делиде соода жана Украинадагы согушту талкуулашты
Түркия Кара деңиздеги кол салуулар боюнча Украинанын жана Орусиянын элчилерин чакыртты
"Эл аралык коомчулук аймактык туруктуулукту коркуткан Израилге каршы аракетке өтүшү керек"
Израилдик күчтөр оккупациядагы Батыш Шериада беш тарыхый экспонатты тартып алышты
Вьетнамда сел эки адамдын өмүрүн алып, ондогон жер көчкүлөр жүрдү
Газадагы ок атышпоого карабастан Израиль 2026-жылга коргонуу бюджетин 34 миллиард долларга көтөрдү
Бельгия өз аймагында жашаган 19 шектүү сириялык согуш кылмышкерин иликтеп жатат
АКШ саякаттоого тыюу салууну 30дан ашык өлкөгө кеңейтиши мүмкүн
Евровидение 2026 сынагындагы нааразычылык толкуну: Израилдин катышуусу нааразычылыкты жаратты
Петро: Колумбияны баңгизатка каршы күрөш шылтоосу менен коркутуп жатышат
Чыгыш Тынч океанда банги зат ташыганы айтылган кемеге жасалган кол салуусунда төрт киши каза болду