Байден дүйнөнүн эң жакыр өлкөлөрү үчүн "тарыхый" убадасын жарыялайт

Кызматтан кете турган президент Жо Байден Рио де Жанейродогу Чоң жыйырмалыктын саммитинде дүйнөнүн эң жакыр өлкөлөрүн колдоону максат кылган маанилүү билдирүүсүн жарыялоого даярданууда.

Ак үй Байдендин Дүйнөлүк банктын жеңилдетилген кредиттик бөлүмү болгон Эл аралык өнүктүрүү ассоциациясына (ЭӨА) “тарыхый” финансылык милдеттенме ала турганын ырастады. Бийликти Байдендин жаңы шайланган президент Дональд Трампка  өткөрүп берүүгө даярданып жаткан Байдендин билдирүүсү  эл аралык мурасын консолидациялоодогу маанилүү кадам катары каралууда.

АКШнын Улуттук коопсуздук кеңешчисинин орун басары Жон Финер Байдендин милдеттенмесинин башка өлкө  лидерлерин Эл аралык өнүгүү биримдиги (IDA ) фондуна карата салымын көбөйтүүнү максатк ылгандыгын белгиледи. "Президент Байден Риодогу саммиттин жүрүшүндө АКШнын тарыхый убадасын жарыялайт жана башка лидерлерди да кошо турган салымдарын көбөйтүү үчүн аракетке өткөрөт»,- деген Финер фонддун климаттык өзгөрүүнү да камтый тургандай түрдө глобалдык маселелердин талкууланышынын маанисин баса белгиледи.

IDA өзгөчө эң жакыр өлкөлөргө багытталган, аларга ар кандай өнүктүрүү долбоорлору үчүн зарыл болгон финансылык ресурстарды берет. Өз мөөнөтүндө климатка байланыштуу демилгелерге жана эл аралык өнөктөштүккө басым жасаган Байден жылдык эки тараптуу климаттык каржылоону 11 миллиард долларга жеткирүүнү максат кылууда.

Байден Түштүк Америкадагы алты күндүк сапарынын жүрүшүндө  20 - январда Трампка президенттик кызматты өткөрүп берүү алдында эл аралык ийгиликтерин бекемдөө үчүн активдүү иштеп жатат.  Бразилияга өзгөчө Амазонка жамгыр токойлоруна жасаган сапары башкаруусунун климаттык өзгөрүү менен  күрөшүү жана маанилүү экосистемаларды коргоого берилгендигин баса белгиледи.

IDA милдеттенмеси боюнча каржылык көрсөткүчтөр жарыяланбаса да, Байден башкаруусу АКШнын глобалдык жардамга болгон милдеттенмесин көрсөтүүгө даяр. Бул кадам, эл аралык жардам жана өнүктүрүү фонддорун олуттуу кыскартууну максат кылган Трамптын жаңы башкаруусунун фонун эске алганда өтө маанилүү болуп саналат.

Нью-Йорктогу нааразычылык акциялары.

Трамптын чет өлкөлөргө жардам берүү саясаты

Трамп кызматты  өткөрүп алууга даярданып жатып АКШнын тышкы саясатында өзгөчө  эл аралык чыгымдарда кескин өзгөрүүнүн болоруна убада берди. Трампты сынга алгандар, жаңы президенттин чыгымдарды чектөө убадасынын аз өнүккөн өлкөлөргө  берилүүчү маанилүү жардамды коркунучка салып, эң көп муктаж болгондорго терс таасирин тийгизишинен тынчсызданышууда.

Трамп өзгөчө технология гиганты Илон Масктын жетекчилигинде федералдык өкмөттүн ичинде «ысырапкорчулук» деп аталган элементтерди аныктап жок кылууну максат кылган жумушчу топту түзүп, Американын эл аралык кызматташууга жана колдоо көрсөтүүгө болгон мамилесинде олку-солку өзгөрүүнүн белгилерин берди.  

Жакында Байден жарыялай турган билдирүү Трамптын күтүлүп жаткан саясаттарына карама  - каршы келип жана эки башкаруунун Американын дүйнөлүк аренадагы ролун концептуалдык көз караштагы потенциалдуу ажырымды баса көрсөтүшү мүмкүн.Трамптын учурдагы саясаттарды карап чыгууга карата агрессивдүү күн тартиби президенттик мөөнөтүнүн акыркы күндөрүндө дагы маанилүү таасир калтырууга аракет кылып жаткан Байдендин туруктуу мурастары үчүн кыйынчылык жаратат.

Чоң жыйырмалыктын саммити Байдендин башка дүйнө лидерлери менен байланыш түзүшү үчүн бир платформа функциясын аткарып, IDAга карата күтүлүп жаткан убада АКШнын тышкы саясатында абдан маанилүү учурду жашатууда. Муну менен бирге өзгөчө Трамптын келе турган башкаруусунун Байден тарабынан берилген убадаларды терсине айландыра алары же азайтышы мүмкүн экендигин ойлогондо бул убаданын кеңери таасири бүдөмүк бойдон калат.

Байден алты күндүк Түштүк Америка турунда шайланган президент Трамптын 20 -  январда Ак үйгө келишинен мурда эл аралык мурасын бекемдегенге аракет кылууда.

Жекшемби күнү Бразилиядагы Амазонка жамгыр токоюна барып, климаттык өзгөрүүлөр боюнча жетишкендиктерин таанытты жана  АКШнын эки тараптуу климаттык каржылоосун жылына 11 миллиард долларга жеткирүү максатына жеткендигин айтты.

Трамп Байдендин көптөгөн саясаттарын жок кылууга убада берди жана технология гиганты Илон Маскты федералдык өкмөт ысырапчылык деп деп атаган нерселерди бутага ала турган комиссиянын башчылыгына дайындады.