МАДАНИЯТ
2 мүнөт окуу
Оксфорд 2024-жылдын сөзүн жарыялады: "Мээ чирийт"
Oxford Languages ​​2024-жылдын сөзү катары "мээ чирийтти" тандады. Бул тандоо санариптик керектөөнүн когнитивдик таасирине байланыштуу өсүп жаткан тынчсызданууларды баса белгилейт.
00:00
Оксфорд 2024-жылдын сөзүн жарыялады: "Мээ чирийт"
Оксфорд 2024-жылдын сөзүн жарыялады: "Мээ чирийт" / AP
27 Февраль 2025

37 000ден ашык адам катышкан онлайн сурамжылоодо "мээ чирийт" термини санариптик доордун когнитивдик зыянын эң жакшы сүрөттөгөн сөз катары өзгөчөлөндү.

Терминди колдонуу 2023-жылдан 2024-жылга чейин рекорддук 230 пайызга көбөйдү. Бул санариптик контентти керектөөнүн айланасындагы кооптонуулар канчалык кеңири жайылганын көрсөтөт.

Оксфорд "мээ чирийт" мазмунун, айрыкча онлайн режиминде ашыкча керектөөнүн натыйжасында пайда болгон адамдын психикалык жана интеллектуалдык жөндөмүнүн начарлашы деп аныктаган.

TikTok сыяктуу платформаларда жаштар бул терминди өздөрүнүн медиа адаттарын сын көз менен сүрөттөш үчүн колдонушат. Бул жаштардын санариптик көз карандылыктан кабардар экенин көрсөтүп турат.

Эксперттер ашыкча экран убактысы жана сапатсыз контент өзгөчө жаштардын көңүлүн бурууга, чыгармачылыкка жана психикалык саламаттыгына олуттуу коркунуч келтирерин баса белгилешет.

Ден соолук борборлорунда колдонмо ачылды

Кошмо Штаттардагы психикалык ден соолук борборлору "мээ чирийттин" кесепеттерин аныктоо жана алдын алуу боюнча көрсөтмөлөрдү бере башташты.

1854-жылы Генри Дэвид Торо тарабынан колдонулган бул метафора санариптик доор алып келген кооптонуулар менен кайрадан алдыңкы планга чыкты. Бул көйгөй чындыгында жаңы эмес, санариптик доордо тереңирээк болуп калганын көрсөтүп турат.

Ал "мээ чирийт", "демур", "шайлоо", "динамикалык баа", "романтазия" жана "таануу" сыяктуу башка талапкерлерден ашып түштү.

Оксфорд тилдеринин жетекчиси бул тандоо виртуалдык жашоонун эволюциясын жана интернет маданиятынын тилге тийгизген таасирин чагылдырат деп билдирди.

Оксфорд тилдеринин өнүм директору Кэтрин Коннор Мартин: "Жылдын сөзү - бул тил боюнча тажрыйбабызды колдонуунун жана бөлүшүүнүн, жыл жөнүндө ой жүгүртүүнүн жана дүйнө жүзүндөгү адамдарды тилдин өзгөрүп жаткан табиятына тартуунун уникалдуу жолу", - деди.

Жылдын сөзү катары “мээ чирийт” терминин тандоо санариптик доор тилибизге жана психикалык ден соолугубузга кандай таасирин тийгизип жаткандыгы тууралуу олуттуу эскертүү. Бул жагдай биздин санариптик керектөө адаттарыбызды кайра карап чыгуу зарылдыгын көрсөтүп турат.

Иликте
Түркия Конго Демократиялык Республикасы жана Руанда ортосундагы тынчтык келишимин кубаттады
Израиль күчтөрү Сириянын Кунейтра элет жерине жаңы кургактагы операция жүргүздү
Азиядагы селдерде каза болгондордун саны  1500дөн ашты
Тышкы иштер министри Фидан 23-Доха форумуна катышат
Путин менен Моди АКШнын кысымы күчөгөн учурда Нью-Делиде соода жана Украинадагы согушту талкуулашты
Түркия Кара деңиздеги кол салуулар боюнча Украинанын жана Орусиянын элчилерин чакыртты
"Эл аралык коомчулук аймактык туруктуулукту коркуткан Израилге каршы аракетке өтүшү керек"
Израилдик күчтөр оккупациядагы Батыш Шериада беш тарыхый экспонатты тартып алышты
Вьетнамда сел эки адамдын өмүрүн алып, ондогон жер көчкүлөр жүрдү
Газадагы ок атышпоого карабастан Израиль 2026-жылга коргонуу бюджетин 34 миллиард долларга көтөрдү
Бельгия өз аймагында жашаган 19 шектүү сириялык согуш кылмышкерин иликтеп жатат
АКШ саякаттоого тыюу салууну 30дан ашык өлкөгө кеңейтиши мүмкүн
Евровидение 2026 сынагындагы нааразычылык толкуну: Израилдин катышуусу нааразычылыкты жаратты
Петро: Колумбияны баңгизатка каршы күрөш шылтоосу менен коркутуп жатышат
Чыгыш Тынч океанда банги зат ташыганы айтылган кемеге жасалган кол салуусунда төрт киши каза болду