ДҮЙНӨ
2 мүнөт окуу
Австралия Кеннеди өлүмү боюнча "Канберра байланышынын" ЦРУ тарабынан жашырылышын каалайт
Жаңы жарыяланган документтерге ылайык, 1963-жылы АКШнын президенти Жон Кеннеди өлтүрүлгөн маалда АКШнын Канберрадагы элчилигине анонимдүү телефон чалуулар боюнча иликтөө жашыруун сакталган.
00:00
Австралия Кеннеди өлүмү боюнча "Канберра байланышынын" ЦРУ тарабынан жашырылышын каалайт
/ Reuters
20 Март 2025

АКШ администрациясы тарабынан жашыруундуулугу алынган документтер, Австралиянын мурдагы чалгындоо жетекчисинин, Жон Ф. Кеннединин өлтүрүлүшү учурунда АКШнын Канберрадагы элчилигине карата анонимдүү телефон чалуулар боюнча иликтөөнү жашыруун сактоо үчүн аракет кылганын көрсөттү.

Австралиянын Улуттук Телерадиокорпорациясынын шаршемби күнкү билдирүүсүнө караганда, Австралиянын Коопсуздук Чалгындоо Уюмунун ошол кездеги жетекчиси Чарльз Спрай 1968-жылдын октябрь айында АКШнын Борбордук чалгындоо башкармалыгынын (CIA) директору Ричард Хелмске кат жазып, бул иликтөөнүн коомчулукка жарыяланбашын сунуштаган.

Трамптын буйругу менен АКШнын Улуттук Архивдери шейшемби күнү 1963-жылдагы өлтүрүү окуясына байланыштуу 80 миң беттен турган жашыруун документтерди жарыялады. CIA Канберрадагы АКШ элчилигине Кеннединин өлтүрүлүшүнө чейин жана андан кийин болгон бир нече анонимдүү телефон чалууларды иликтеген.

Кеннединин мураскери тарабынан түзүлгөн Уоррен комиссиясынын отчетунда, өлтүрүү планы жана Канберра байланышы боюнча ЦРУнун иликтөөсүнүн документи камтылган. "Сэр Чарльздин сизге жазган каты Уоррен комиссиясынын документин жашыруун бойдон калтырууну сунуштайт, анда Канберра элчилигине президент Кеннединин өлтүрүлүшүнө чейин жана андан кийин болгон анонимдүү телефон чалуулар боюнча биздин иликтөөбүз жөнүндө айтылат", - деп жазылган 1968-жылдын ноябрындагы Хелмске жөнөтүлгөн мемодо.

Бир нече күндөн кийин Хелмс Спрайга кат жазып, "азырынча бул документти жарыялоо планы жок" деп ишендирген. ЦРУ Австралиянын чалгын кызматы менен бир нече ай мурун кеңешип, Уоррен комиссиясынын документтерин жарыялоо үчүн көбүрөөк кысым болоорун күткөн. Бирок, Хелмс мындай кысым болбогонун билдирди.

Кеннединин өлтүрүлүшү ар кандай кутум теориялары менен коштолуп келет, бирок Уоррен комиссиясы сыяктуу расмий мекемелер бул окуяны жалгыз Ли Харви Освальд жасаган деп жыйынтыкташкан. Кеннединин жээни, Трамптын саламаттыкты сактоо жана адамдык кызматтар боюнча катчысы Роберт Ф. Кеннеди ЦРУну бул өлтүрүүгө катышы бар деп айыптаган.

Улуттук Архивдер тарабынан башкарылган порталга жүктөлгөн документтер, өлтүрүү окуясына байланыштуу бардык мамлекеттик жазууларды ачыктоо боюнча көптөн күткөн аракеттин бир бөлүгү болуп саналат.

Трамптын 23-январда кол койгон буйругу калган файлдарды толук жарыялоону талап кылып, муну коомдук кызыкчылык маселеси деп атаган. Кеннединин өлтүрүлүшүн изилдеген бир нече аналитиктер АКШнын маалымат каражаттарына жаңы документтерде олуттуу тыянак камтылбайт деп билдиришкен.

Жакында ФБР Трамптын буйругу менен жүргүзүлгөн карап чыгуу учурунда өлтүрүү окуясына байланыштуу мурда жарыяланбаган 14 миң беттен турган документтердин ичинен 2400 жазууну тапкан.

Бул жазуулар ондогон жылдар бою жашыруун сакталган иликтөөлөр боюнча маанилүү маалыматтарды камтышы мүмкүн.

Иликте
Түркия Конго Демократиялык Республикасы жана Руанда ортосундагы тынчтык келишимин кубаттады
Израиль күчтөрү Сириянын Кунейтра элет жерине жаңы кургактагы операция жүргүздү
Азиядагы селдерде каза болгондордун саны  1500дөн ашты
Тышкы иштер министри Фидан 23-Доха форумуна катышат
Путин менен Моди АКШнын кысымы күчөгөн учурда Нью-Делиде соода жана Украинадагы согушту талкуулашты
Түркия Кара деңиздеги кол салуулар боюнча Украинанын жана Орусиянын элчилерин чакыртты
"Эл аралык коомчулук аймактык туруктуулукту коркуткан Израилге каршы аракетке өтүшү керек"
Израилдик күчтөр оккупациядагы Батыш Шериада беш тарыхый экспонатты тартып алышты
Вьетнамда сел эки адамдын өмүрүн алып, ондогон жер көчкүлөр жүрдү
Газадагы ок атышпоого карабастан Израиль 2026-жылга коргонуу бюджетин 34 миллиард долларга көтөрдү
Бельгия өз аймагында жашаган 19 шектүү сириялык согуш кылмышкерин иликтеп жатат
АКШ саякаттоого тыюу салууну 30дан ашык өлкөгө кеңейтиши мүмкүн
Евровидение 2026 сынагындагы нааразычылык толкуну: Израилдин катышуусу нааразычылыкты жаратты
Петро: Колумбияны баңгизатка каршы күрөш шылтоосу менен коркутуп жатышат
Чыгыш Тынч океанда банги зат ташыганы айтылган кемеге жасалган кол салуусунда төрт киши каза болду