Гренландия Трамптын коркутууларынын астында жергиликтүү шайлоолор үчүн кайрадан добуш берди

Гренландия эл аралык жаңылыктарга чыкканы менен, анын муниципалдык шайлоолору саламаттыкты сактоо, турак жай, туризмди өнүктүрүү жана тоо-кен казып алуу сыяктуу жергиликтүү маселелердин көлөкөсүндө калды.

Greenland's flag flutters outside the government offices in Nuuk, Greenland. / Photo: AFP / AFP

Гренландиялыктар шейшемби күнү жергиликтүү шайлоого катышуу үчүн добуш беришет. Бул шайлоо АКШ президенти Дональд Трамптын Гренландияны аннексиялоо тууралуу коркутуусунун көлөкөсүндө өтүп жатат.

Трамп АКШнын коопсуздугу үчүн Арктикадагы бул чоң арал керек экенин айтып, аны камсыздоо үчүн күч колдонуу мүмкүнчүлүгүн четке каккан эмес.

“Биз Гренландияны алабыз. Ооба, 100 пайыз,” – деп Трамп жекшемби күнү NBC News каналына берген маегинде билдирди.

Бирок аралдын жаңы премьер-министри Йенс-Фредерик Нильсен ага жооп кайтарып: “АКШ Гренландияны албайт. Биз эч кимге таандык эмеспиз. Биз өз келечегибизди өзүбүз чечебиз,” – деп билдирди.

Гренландия эл аралык жаңылыктарда көп айтылып жаткан менен, кеңештик шайлоолор негизинен саламаттыкты сактоо, турак жай, туризмди өнүктүрүү жана кен казуу сыяктуу жергиликтүү маселелерге багытталган.

Ошентсе да, Нильсен өткөн жумада гренландиялыктардын дипломатиялык чыңалууга байланыштуу қздөрүн “ыңгайсыз” сезгендерин түшүнөрүн айтты. Айрыкча АКШнын вице-президенти Ж.Д. Вэнстин жубайы Уша менен “жеке сапарын” сынга алды. Бул сапар өткөн жума күнү аскердик базага айланган.

Вэнс бул мүмкүнчүлүктөн пайдаланып, Данияны Гренландия эли үчүн “жакшы иш жасаган жок” деп сынга алды.

11-марттагы парламенттик шайлоодон бир ай өтпөй туруп өткөн бул шайлоо тууралуу изилдөөчү Сигне Равн-Хойгаард: “Бул шайлоо Гренландиянын келечеги тууралуу эмес, мектеп жана жергиликтүү маселелер тууралуу,” – деп билдирди.

Социалдык медиа негизги ролдо

“Нуук жайгашкан Сермерсоок муниципалитети дүйнөдөгү эң чоңу,” – деп Равн-Хойгаард белгиледи. “Ал Испаниядан да чоң.”

“Ошондуктан саясатчылар өздөрү жашаган шаарда жана социалдык медиада үгүт иштерин жүргүзүшөт,” – деп ал AFPге билдирди.

Калктын аздыгы жана чачыранды жайгашуусу менен байланыштуу, “жаңылыктардын чектелүү болушу социалдык медианын маанисин арттырат,” – деп изилдөөчү кошумчалады.

Изилдөөчү коомчулуктун жакын түзүлүшү фейк профилдерди колдонууну чектей турганын, бирок социалдык медиага көз карандылык жалган же контексттен тышкаркы маалыматтын тездик менен жайылышына себеп болоорун баса белгилеп, Даниянын чалгын кызматы жалпы шайлоо учурунда социалдык тармактарда дезинформациянын жогорку деңгээлин аныктаганын белгиледи.

Даниянын коопсуздук жана чалгындоо кызматы PET билдиргендей, Гренландиялык саясатчылардын же жеке адамдардын шайлоо процессинде жасаган кээ бир билдирүүлөрү айрым көз караштарды колдоо же бекемдөө үчүн контексттен чыгарылды.

"Чакан, бириккен жамааттарда постту дээрлик бардыгы көрүшү үчүн бир нече жолу бөлүшүү жетиштүү болот", - деп кошумчалады Равн-Хожгаард.

Сурамжылоолор азырынча өткөрүлө элек болсо да, өткөн айдагы жалпы шайлоодо күтүүсүз жеңишке жеткен Нильсендин оңчул борборчул Демократиялык партиясынын ийгилиги кандай болоорун көрүш керек.

Олборг университетинин Арктика программасынын директору Карина Рен: "Демократтар бул күтүлбөгөн ийгилиги үчүн митингин улантабы же жокпу, көрүү кызыктуу болот",-деди.

2021-жылы шайлоочулардын дээрлик 64 пайызы шайлоого катышкан. Добуш берүү жергиликтүү убакыт боюнча саат 09:00дөн 20:00гө чейин (GMT 10:00 - 21:00) болгон.