Нью-Йорктун тарыхында калыптанган тартипти бузуп, жеңген жаш мусулман талапкер-Зохран Мамдани
Мамдани, Нью-Йорк шаарынын шайланган мэри, өзүнүн жеңишин статус-квону четке кагуу жана улуттук аудиторияга берилген белги катары баяндайт.
Зохран Кваме Мамдани Нью-Йорк шаарынын биринчи мусулман мэри болуп шайланып, улуттук саясий талаш-тартыштын борборуна айланганга чейин анча белгилүү эмес саясатчы болчу.
Куинс районунан чыккан, 30 жаштардагы Мамдани өзүнүн шайлоо өнөктүгүн эки негизги багытта курган: Нью-Йорктогу карапайым элдин жашоо чыгымдарына түздөн-түз көңүл буруу жана шайлоочулар менен тыгыз байланыш түзүү.
Анын убадаларына ижара акыларын жөнгө салуу, шаардык автобустарды акысыз кылуу, муниципалдык азык-түлүк дүкөндөрүн ачуу жана жалпыга жеткиликтүү бала бакчаларды камсыз кылуу кирген. Бул идеялар турак жай, транспорт жана күнүмдүк чыгымдардан кыйналган адамдарга багытталган.
Мамдани бул программасын жөнөкөй жана жеткиликтүү стилде сунуштады: кыска видеолор аркылуу миллиондогон көрүүлөрдү топтоп, шайлоочулар менен түздөн-түз жолугушууларды уюштуруп, элдин жашаган жерлерине барып, алардын көйгөйлөрүн угуп турду.
Жеңишинен кийин ал мындай деди: "Кийинки жана акыркы токтоочу жер — Шаардык кеңеш."
‘Баары бычактарын даярдап турушат’
Мамданинин көтөрүлүшү драмалуу болду. Ал июнь айында мурдагы губернатор Эндрю Куомону демократиялык партиянын тандоо шайлоосунда жеңип, Куомо шайлоо түнүндө жеңилгенин мойнуна алган.
Бул күтүүсүз жеңиш аны улуттук деңгээлге алып чыгып, анын саясаты гана эмес, Демократиялык партиянын келечеги үчүн эмнени билдирери тууралуу талкууларды жаратты.
Колдоочулар аны «чындыкты айткан» жана «күнүмдүк көйгөйлөрдү, мисалы, халал тамак-аш арабаларынын баасын» талкуулаган талапкер катары баалашты. Бул анын ар түрдүү коомчулуктар менен байланышын бекемдеди.
Бирок анын көтөрүлүшү бир нече фронтто каршылыкка туш болду. Мамдани консервативдик медиадан, атаандаштарын колдогон ири бизнес өкүлдөрүнөн жана АКШнын президенти Дональд Трамптан катуу чабуулдарга кабылды. Трамп аны мазактап, шайлоо алдында кийлигишүүлөрдү жасаган.
Трамп жана башка каршылаштар анын сунуштарын «экстремалдуу» деп атап, ал жеңсе федералдык каражаттарды кармап калуу менен коркутушкан. Демократиялык партиянын борборчул чөйрөлөрүндө да скептицизм болгон, ал эми байкоочулар Нью-Йоркту башкаруу кыйын болорун эскертишкен.
«Баары бычактарын даярдап турушат, бул шаарды башкаруу абдан оор», - деп эскерткен бир саясий илимпоз шайлоо алдында.
Каршылыкка толгон жол
Шайлоо өнөктүгү интернеттеги душмандыкка да себеп болду. Жек көрүүчүлүккө каршы иш алып барган топтор шайлоодон кийин мусулмандарга каршы билдирүүлөрдүн жана коркутуулар менен зордук-зомбулукка чакырыктардын көбөйгөнүн катташкан.
Мамданинин колдоочулары жана жарандык укуктарды коргоо топтору коомдук кызматкерлерди исламофобияга жана куугунтукка каршы чыгууга чакырышты.
Ошентсе да, Мамдани өзүнүн жеңишин азыркы абалга каршы жооп жана улуттук аудиторияга белги катары сыпаттады.
Жеңиш сөзүндө ал Нью-Йоркту улуттук деңгээлде өзгөрүүлөргө үлгү катары көрсөттү: «Эгер Дональд Трамптан чыккынчылык көргөн улутка аны кантип жеңүүнү көрсөтө турган бирөө болсо, ал аны жараткан шаар», - деди ал.
«Саясий караңгылыктын бул мезгилинде Нью-Йорк жарык болот».